Gracias a la Vida

We zijn weer thuis. We reden van San Pedro naar Salta, we vlogen van Salta naar Buenos Aires, en van Buenos Aires naar Amsterdam. En we reden met de auto van Elly van Schiphol naar Haarlem.....

De was is gedaan, de tent uitgeklopt en de rugzakken weer opgeborgen op zolder. We hebben ons alweer verbaasd over de uitslag van de verkiezingen hier en over hoe geordend en welvarend ons kleine land toch is. 

Nog maar een week geleden reden we dwars door de Andes van San Pedro de Atacama naar Salta. Van Chili naar Argentinië. Ruim 10 uur in de bus door een machtig landschap. Imponerende vulkanen, voortdurend van kleur veranderende rotsformaties (Fifty shades of red, ocre & chestnut), manshoge cactussen als uit een Lucky Luke-cartoon, meren vol flamingo’s, zoutvlakten zover het oog kan zien. Hoe hard je ook in je armen knijpt, je kan het idee maar niet van je afzetten dat het hier om uitgestrekte ijsvlaktes gaat.........maar het is toch echt zout.

Midden in dat eindeloze niemandsland ligt de grens. Er worden foto’s en stempels gecheckt, nieuwe stempels gezet, tassen en koffers doorzocht op zaden en levende have. Als we een klein uur in Argentinië zijn, verandert het landschap. De droogte maakt langzaam plaats voor meer vochtigheid, het wordt groener, vruchtbaarder. We zien koeien, landbouwgrond vol groente, bewolkte luchten. En natuurlijk weer de Andes, maar nu van de andere kant. Aan het eind van de middag arriveren we in Salta, een vriendelijke provincieplaats met een oud, Spaans-koloniaal hart. 

Salta is het laatste deurtje op onze reisadventskalender. Ze zijn allemaal open nu. Op elk van de deurtjes stond een naam van een plaats of een gebied waar we beelden, verwachtingen, informatie over dachten te hebben. Verzameld in een heerlijk jaar van voorbereiden, reisgidsen en reisblogs lezen, armchairtravelling. Maar achter elk deurtje dat we onderweg openden bevond zich iets anders: het échte verhaal, ónze beelden, de mensen die we ontmoetten, de nieuwe doorsteken die we thuis niet eens hadden kunnen verzinnen. Net zoals we in de Elquivallei de sterrenhemel ineens opnieuw mochten zien: achter elke ster bleek (kijkend door een van de grote telescopen) een wereld van nieuwe sterren te liggen. 

Ook Salta verraste ons weer. Terwijl we hier toch echt maar een paar rustige dagen wilden doorbrengen vlak voor we terug zouden vliegen, naar huis. En dat deden we óók. Maar we kwamen hier eveneens oog in oog te staan met een van de drie mummiekinderen van Llullaillaca, die in 1999 zijn opgegraven hoog in het Andesgebergte. Drie Incakinderen, een meisje van 6, een jongen van 7 en een meisje van 15. Bedwelmd door de coca levend in bewaring gegeven aan de goden van het heilige gebergte, en volkomen intact.

In een klein, respectvol ingericht gemeentelijk museum wordt steeds 1 van de 3 kinderen getoond voor een periode van ongeveer 6 maanden. Wij mochten het jongetje van 7 aanschouwen. Het ventje zit erbij alsof hij slaapt; zijn kleine melkchocoladebruine armen, knuistjes gebald, lijken op die van de kinderen die we even daarvoor op het Plaza de Armas hebben zien spelen. Zo levend, zo dichtbij. En toch: 500 jaar bevroren in de vrieskou van de Andes. Hallo jongetje, we zouden je zo graag even hebben willen knuffelen.

Oog in oog met een Incakind. Een kind dat symbool staat voor alle stammen waar we in onze reis kennis mee hebben mogen maken: Selknam, Kaweskar, Yaganes, Huilliches, Mapuche, El Molle, Diaguitas, Atacamenos. Jagers, vissers, nomaden, guanacoemensen; stammen zonder schrift, zonder overlevering. Op de Mapuche na volledig van de aardbodem weggevaagd, net als al die andere stammen van wie we de naam niet noemen omdat we ze gewoon niet zijn tegengekomen. De taal die in Zuid-Amerika wordt gesproken is de taal van de overheersers van de 16e eeuw. Maar er was ook nog zoveel daarvóór....

In Salta beginnen we met het grote terugblikken, met het overdenken van wat we hebben gezien en gevoeld. De afgelopen 10 weken leek het wel of onze zintuigen het hadden overgenomen van onze ratio. Data, tijdstippen, feiten: het werd allemaal zo vaag, zo onbelangrijk. Een zonsondergang, een vleugelslag, een ontmoeting, muziek: daar sloegen we op aan. We werden gegrepen door de historie van dit verre continent. Door de mensen die het aandurfden om de ruigte van Patagonië te trotseren, de oceaankusten van Chiloé te bevolken, hun vee te hoeden tussen de dreigende vulkanen van Los Lagos of een leven op te bouwen tussen de zoutkristallen van het noorden. We voelden mee met de natuurrampen in dit onherbergzame land, we lazen de gloedvolle gedichten van Pablo Neruda (die gespleten persoonlijkheid die Nederlandse vrouw en kind uitgumde en tegelijk zo vlammend kon dichten), we zongen mee met de protestliederen van Victor Jara en Violeta Parra tegen de onderdrukking door militairen, grootgrondbezitters, kerk en patriarchaat. In Zuid-Amerika wordt iedereen van tijd tot tijd onderdrukt, en is iedereen van tijd tot tijd onderdrukker. Maar het leven gaat door. Gracias a la vida (https://youtu.be/w67-hlaUSIs) is het lijflied van de Chilenen, geschreven door Violeta Parra en door veel zangers (Mercedes Sosa, Joan Baez) opnieuw vertolkt. Dank aan het leven. We hebben het gevoeld in de mensen die we tegenkwamen, we kennen het bijna uit ons hoofd.

We zijn weer thuis. Maar we slapen nog niet goed. Naar bed gaan om 23 uur voelt alsof we na de Fabeltjeskrant meteen naar bed moeten. En als we de wekker niet om 7.00 uur zetten, worden we pas wakker om 11 uur. 

We zijn weer thuis. En we vinden het heerlijk om langzamerhand onze kinderen, moeders, zussen, familie, vrienden weer te zien. We leven nog heel erg op onze zintuigen, nog een paar dagen. Voor het leven weer wat rationeler wordt.

Gracias a la vida. En gracias aan jullie allemaal. Home (sweet home) is where the heart is. Die kan overal op aarde zijn dus. Door deze blog konden we onze reis met jullie delen, en dat voelt heel erg fijn. We waren blij met jullie reacties, en we weten dat ook de mensen die niet letterlijk reageerden net zo intens met ons meeleefden. Dat voelt als thuis, jullie waren bij ons.

Maar we hebben nog wel een prangende vraag. We dachten dat we al onze vrienden wel kenden, maar we hebben geen flauw idee wie Hans en Grietje zijn! Willen jullie je per privé bericht aan ons onthullen? Er staat een mooie prijs (voor de Onbekende Trouwe Vriend) op jullie te wachten!

Liefs van ons en binnenkort weer tot ziens in de Realiteit van Alledag!